Kieskeurig

Kieskeurig

Over veel woorden valt iets te zeggen. Hoe ze ontstaan zijn en wat ze betekenen. Het is intrigerend en vermakelijk om dit stukje taalkennis te koppelen aan een woordspelletje.
Als ik erover na ga denken, kan ik mijn dag wel vullen met het achterhalen van de historie en de toepassing van een grote hoeveelheid woorden. Ik pak er zomaar eens eentje uit.Neem bijvoorbeeld het woord "kieskeurig".

De herkomst van dit woord is volgens etymologische geschriften redelijk onzeker. Het wordt  beschreven als een Hollandisme en zou een afgeleide zijn van "kribbe-keurich". Uiteindelijk is dat afkomstig van het Franse "crêve coeur". Letterlijk is dat een stervend hart en wil zoveel zeggen als ontevreden, of moeilijk te voldoen.

Een oppervlakkige benadering (zijn we dol op vandaag de dag) deelt het woord in twee delen. Het werkwoord "kiezen" en het bijvoeglijk naamwoord of bijwoord "keurig".
Die laatste is een opvallend deel van het woord. Synoniemen voor "keurig" zijn: beschaafd, betamelijk, bevallig, braaf, chic, correct, degelijk, decent, eerzaam en zo zijn er vast nog meer woorden van gelijke strekking.
Het eerste deel van het woord is relatief eenvoudig. Dat wil zoveel zeggen dat uit meerdere mogelijkheden er één genomen wordt.

Deze oppervlakkige insteek zou inhouden dat, wanneer men gaat kiezen, dat wordt gedaan op een beschaafde en correcte manier. Maar dan is er sprake van "keurig kiezen" en moeten we de woorden los van elkaar blijven zien.
Als we de oppervlakkigheid naast ons neerleggen en de mogelijkheid willen kiezen die op zichzelf eveneens degelijk en chic is, dan wordt het daadwerkelijk "kieskeurig". Dan is het onmogelijk de twee woorden nog te scheiden. Het kiezen wordt dan al snel fijngevoelig. Overigens is dat ook een woord dat het ontleden waard is.

Zou het niet ideaal zijn als we bij de volgende "verkiezingen" keurig zouden verkiezen. Ik bedoel dan niet alleen keurig stemmen. Want met het rode potlood het gekozen rondje kleuren, verloopt doorgaans keurig. Nee, het gaat me dan meer om het kiezen van de keurige keuze.
De eerzame, decente en bevallige optie die weloverwogen wordt verkozen.
Liever dat dan de oppervlakkige kijk op de zaak waarbij de loze woorden niet onlosmakelijk aan elkaar gekoppeld zijn. Liever dat dan het gebrek aan de overtuiging dat de samenhang belangrijker is dan de wetenschap dat we elk afzonderlijk woord hebben begrepen.

Laten we er een andere draai aan geven en nieuwe woordgeschiedenis schrijven. Leuk voor de Dikke van Dale. Het nieuwe credo bij een volgend rondje Haagse "verstemmingen".

Stem keurig. Wees stemkeurig.

'Heine

Buiten de box

Buiten de box

Een beetje vreemd is het wel. Politici willen dat gebruik van smartphones en tablets in de klassen moet worden verboden. Maar als je naar de beelden van een debat kijkt in de Tweede Kamer, doen ze zelf niet anders.
Een beetje vreemd is het wel. Publieke bestuurders die erop wijzen dat organisaties efficiënter moeten worden om de recessie het hoofd te bieden. Maar de eigen organisatie alles behalve efficiënt laten voortbestaan om miljarden in een sneltreinvaart met de Fyra te zien verdampen.

Ook een beetje gek is het, als je hoge salarissen en dito vergoedingen aan banden wil leggen om gehoor te geven aan de maatschappelijke verontwaardiging die, volkomen terecht, al jarenlang heerst. Alleen al als ik denk aan de Eurocommissarissen en hun verdiensten in Brussel en Straatsburg, kan ik me erg opwinden. Daar valt wel een aparte column over te schrijven. Daar is sprake van inefficiënt werken en salarissen en vergoedingen die kant noch wal raken.
En hoe vreemd is het dat er tientallen miljoenen worden uitgekeerd aan betrokken DNB-functionarissen. Hoewel ik persoonlijk die betrokkenheid in twijfel durf te trekken als het zoveel geld moet kosten om een klus te willen klaren.

We hebben weliswaar een Balkenende-norm, maar geen idee wie toeziet op handhaving ervan. Maar laat ik eens, populair gezegd, een oplossing aandragen die out-of-the-box is. Een oplossing die juist leuk is en die voor heel wat ondernemers in het land uitermate welkom is.

Stel je voor dat elke euro verdiend boven deze norm en elke bonus of vergoeding die in dit plaatje past, nu eens per direct in 2013 en 2014 moet worden besteed bij winkelhoudende Nederlandse belastingbetalende ondernemers. Dat spekt de staatskas met btw en vpb en voedt het MKB en de werkgelegenheid. En geld uitgeven is geweldig leuk! Nog leuker dan ontvangen.

Dat klinkt als een druppel op de gloeiende plaat. Echter ondernemers investeren op hun beurt weer, en hun medewerkers besteden hun inkomen aan boodschappen, opleidingen en vrije tijd. Het effect kan oneindig zijn.
Vele malen belangrijker is de positieve impuls die het tot gevolg zal hebben. Het geeft de burger moed. Natuurlijk is het een prachtige reactie op de maatschappelijke verontwaardiging over de absurde inkomens. Mooi is ook dat velen zullen genieten van het feit dat ze hun betaalde belastingcenten op deze manier terug zien vloeien in de eigen economie in plaats van in die van andere landen.

Vergist u zich niet, de JP-norm is anno 2013 ruim Euro 220.000. Alleen al in de publieke sector is uit onderzoek gebleken dat 2.600 topfunctionarissen jarenlang boven de norm verdienden. En naast deze "bestuurders" zijn er nog vele andere veelverdieners in publieke en semi-publieke organisaties, die wat mij betreft mogen gaan winkelen.

Nu ik er zo over denk, buiten de box dus, is het ook wel een aardig idee, om Box 4 te introduceren.
In plaats van Inkomsten Belasting een Uitgaven Verplichting. Wellicht kan de Belastingdienst de UV-app introduceren waarmee je de verplichte uitgaven aan de kassa kan scannen en kan afboeken op je UV. Tuurlijk kunnen ze het wel makkelijker maken.
En leuker ook.

'Heine